Wat is roest eigenlijk exact en hoe werkt het?
We hebben het niet over ijzer, maar over staal dat is opgebouwd uit meerdere metalen. Bij het maken van staal wordt er ook schroot gesmolten en vermengd. Dit schroot bestaat uit allerlei metaalresten zoals aluminium en koper uit bijvoorbeeld autowrakken. Deze metalen gedragen zich allemaal anders en bevatten kleine spanningsverschillen ook wel potentiaalverschillen genoemd. Hier wordt het tricky want als een geleidende stof, zoals regenwater, zorgt voor contact tussen de verschillende typen metaalkristallen dan ontstaat er een miniem elektrisch stroompje wat ervoor zorgt dat het minst edele metaal langzaam begint op te lossen.
Water is altijd aanwezig, zelfs als een metaal niet nat aanvoelt, is er door de luchtvochtigheid om ons heen altijd een heel dun laagje water op het oppervlak aanwezig. Dit dunne filmpje van water is elektrisch geleidend, helemaal met wat strooizout of ander vuil dat er in rond dwarrelt. We hebben dus onzuiver staal dat uit meerdere metalen bestaat en daarbij een dun filmpje water met verontreinigingen erin. Beiden zorgen voor minieme potentiaalverschillen en daarmee voor kleine elektrische stroompjes. Aan de negatieve kant hebben we het minst edele metaal (vaak ijzer) dat oplost en aan de positieve kant hebben we water dat zich laat splitsen.
De vrijkomende hydroxide-ionen zijn negatief geladen en binden zich vervolgens met de positief geladen ijzer ionen tot ijzerhydroxide. Dit wordt voor ons oog zichtbaar als een roodbruine substantie en naar mate het proces vordert, verandert dit in roodbruine schilfers van ijzeroxide die wij als onaangename verrassing tegenkomen op onze klassiekers, lijkt op bladerdeeg. Het probleem is dat roest altijd water bevat en dat 1 molecuul water al voldoende is om ervoor te zorgen dat het proces van roesten blijft doorgaan.
Wat interessant is, is ‘kathodische bescherming’ wat ontstaat door het aanbrengen van een dun laagje zink. Zink is namelijk nog ‘onedeler’ dan ijzer, dus bij het roestproces daarvan eerder elektronen zullen ontsnappen. In plaats van ijzer lost dus het zink op. Het eindprodukt van zinkcorrosie is ‘zinkpatina’ en dit is keihard en vormt een afsluitende laag. Op deze wijze valt het roestproces dus ook stil doordat het zink corrodeert en niet het metaal dat we willen beschermen.
Maar het verzinken van staal brengt weer een ander probleem met zich mee want door de toename van verzinkt staal wordt de hoeveelheid ‘schoon’ staal steeds kleiner.
Wat we meestal doen om de roest te beheersen is een beetje wegschuren en overspuiten. Echter helpt dit niet want onder die nieuwe lak gaat de roest gewoon zijn gang en dit ga je op den duur zie door blazen in de lak die uiteindelijk openbarsten. Het gevolg hiervan is dat er nog makkelijker vocht bij kan komen wat het proces in een stroomversnelling brengt. Wanneer je echt van de roest wil afkomen zul je zeer rigoureus te werk moeten gaan. Dit kun je doen door het verroeste stuk te verwijderen of door zeer grondig te ontroesten door middel van stralen. Belangrijk is dat je na het stralen zo snel mogelijk een dekkende en volledig afsluitende laklaag aanbrengt want als het metaal blootgesteld wordt aan de buitenlucht zal het weer gaan roesten.
Zelfs met gloednieuwe metalen die je met meerdere lagen coating volledig afsluit van zuurstof kan toch roest optreden. Dit komt door bacteriën die zich in het metaal nestelen. Deze bacteriën scheiden minieme hoeveelheden vocht af die voldoende zijn om toch te zorgen voor roest die van binnenuit zijn weg naar buiten vreet. Dus een hopeloos gevecht tegen roest, het is van tevoren dan al een gelopen race en moeten we accepteren dat vroeg of laat elke klassieker ten prooi valt aan roest.
Maar we moeten toch wat doen. Wanneer je een auto zo goed mogelijk wilt beschermen tegen roest, is het belangrijk om te beginnen met een schone en droge auto. Dus schoonmaken met de juiste middelen en alle afdekplaten en beschermkappen verwijderen. Ook de holle ruimtes niet vergeten. Dit soort plekken bevatten vaak vuil waar al roest onder schuilgaat. Elke kiertje en hoekje dat je vergeet, vergroot de kans op roest dus pak dit zeer grondig aan en zorg dat je overal goed bij kan om schoon te maken. Zorg er voor dat de auto goed droog is voordat je gaat behandelen.
Er zijn heel veel middelen van verschillende merken die je kunt gebruiken. Ik ga hier niet vertellen wat de beste middelen zijn maar daar is het forum voor om de ervaring te delen en zo komen we er wel achter welke middelen het best werken. Wat wel bekend is, is dat middelen op basis van vet (dus niet wax) het beste resultaat leveren. Er zijn te veel middelen op de markt die niet het gewenste resultaat hebben . Wanneer iemand een goede onafhankelijke test heeft, houden wij ons aanbevolen. Wat sowieso verstandig is, is om ervoor te zorgen dat je je klassieker regelmatig controleert, zorgt dat deze in een droge en geventileerde omgeving staat en dat je invloeden die roest kunnen helpen uit de weg probeert te gaan.