Zoals bijna alles aan jouw auto zijn ook de veren die er af-fabriek onder zitten een compromis. Een auto die is afgesteld om uitsluitend op een egaal asfalt circuit te racen ligt erg laag op de weg en heeft hele korte en stijve veren. Als je dat soort veren onder jouw auto gaat zetten dan heb je 'een doos Kukident per 10 kilometer nodig'. Een auto die is afgesteld om Parijs-Dakar te rijden staat veel hoger op zijn poten en heeft lange veren die relatief stijf zijn.
Versterkte veren
Versterkte veren zijn sterkere veren dan de standaard veren. In de meeste auto’s zitten vanuit de fabriek standaard veren. Versterkte veren zijn dikker en kunnen meer gewicht dragen dan de standaardveren. Bij sommige autofabrikanten kon en kan men voor versterkte veren kiezen zoals bij bijvoorbeeld Mercedes. Andere benamingen voor versterkte veren zijn verzwaarde veren of taxi veren.
Stijver
Veel autoliefhebbers vinden de af-fabriek veren van hun auto te slap, de auto veert te gemakkelijk in. Stijvere veren zijn dan de oplossing, maar stijver is stugger dus minder comfortabel. Hoe hard? Dat is subjectief, wat de één ‘lekker strak’ vindt kan voor een ander onaanvaardbaar hard zijn.
Lager
Veel autoliefhebbers vinden hun auto af-fabriek te hoog op z’n poten staan en willen ‘m lager leggen door middel van kortere veren. Dat zorgt inderdaad voor een betere wegligging en een 'sportiever' uiterlijk, maar lager is dichter bij het wegdek met alle gevolgen voor drempels etc. (maar een auto die iets lager en wat strakker is heeft minder last van drempels dan met de originele setting). Hoe laag? Dat is subjectief, de één vindt 3 cm lager echt het maximum, de ander vindt dat juist het begin en verlaagt tot wel 8 cm. Hoever verlagen is dus afhankelijk van de mogelijkheden van je auto en van jouw wensen. Bij een Golf-4 is 3 á 4 cm gebruikelijk, maar lager wordt ook wel gedaan. Het af-fabriek sportonderstel van de Golf-4 en 5 is 1.5 cm lager. De GTI en de R32 zijn dacht ik 3 cm verlaagd. Let op: als je veren en schokbrekers koopt (dus geen schroefset) dan ben je niet merkgebonden: bij schokbrekers van merk A passen veren van merk B, maar pas op want lang niet elke combinatie is even geslaagd.
Let op
De mate van verlaging is niet alleen bepalend voor de stugheid, de dempers bepalen ook voor een groot deel (zo niet het meest) de mate van dempen/stugheid. Alleen verlagen met veren is een mogelijkheid, maar je verbetert daarmee niet de wegligging (verminderen van de rol van de auto). Dat is ook logisch, aangezien de demping van de auto niet stugger wordt, maar dat alleen aanvoelt door de kortere veerweg.
Advies
- als jij je auto te slap vindt dan is negen van de tien keer niet de schokbrekers het probleem, maar zijn de veren versleten
- goedkoop is vaak duurkoop en wegligging is belangrijk (o.a. voor je veiligheid) dus koop een A-merk veren voor ‘straat-gebruik’ [Eibach, H&R, KW, Weitec; (Koni en Bilstein hebben voor zover ik weet anno 2006 geen losse veren)];
- als je lager gaat dan 2 cm monteer dan ook nieuwe schokbrekers, want de standaard schokbrekers zijn niet ontworpen op dergelijke korte veeruitslagen en zijn dan uiterlijk 10.000 km verder volledig versleten, misschien wel kapot; bovendien is de combinatie van lage veren met standaard schokbrekers 'killing' voor het weggedrag;
- ook als je verlaagt tot maximaal 2 cm is het verstandiger nieuwe schokbrekers te monteren (zie punt 3), maar er zijn personen die dat niet hebben gedaan en vele kilometers tevreden rondrijden, hangt waarschijnlijk ook af van de schokbrekers;
- progressieve veren dragen bij aan een comfortabele wegligging;
- als je echt iets aan de wegligging wilt verbeteren spaar dan verder en monteer naast nieuwe veren ook nieuwe schokbrekers;
- als je het erg goed wilt doen (met verstellingsmogelijkheden) koop dan een schroefset (zie hieronder);
- laat de verlagingsveren monteren bij een bedrijf wat verstand heeft van uitlijnen;
- het beste is natuurlijk veren en schokbrekers van hetzelfde merk te nemen, dan is alles optimaal op elkaar ingesteld;
- probeer iemand te vinden die de veren van jouw wens onder zijn auto heeft zitten en vraag om een proefrit.
Levensduur veren
De levensduur van veren is afhankelijk van het gebruik, maar na tien jaar zijn ze al een stuk slapper. De veren zijn gecoat en wanneer deze is aangetast door het zout en roest gaat de kwaliteit snel achteruit.
Wat veel mensen over het hoofd zien, met name bij klassieke auto’s is dat de veren onder de auto al twintig, vijfentwintig of meer jaren oud zijn! Men heeft niet door dat veren hun spanning na al die jaren behoorlijk verliezen. Slijtage gaat namelijk geleidelijk. Ook zonder LPG installatie zijn veel veren al minder krachtig in vergelijk met nieuwe (standaard) veren. De wagen ‘ hangt’ dan achter vrij snel door.
Sommige mensen plaatsen hulpveren omdat dit een makkelijke oplossing lijkt. De hulpveren lossen het probleem voor de oude, te slappe standaard veren echter niet op. U heeft namelijk slechts een aanvulling op uw reeds te slappe hoofdveren. Bij extra belasting (LPG-tank, aanhanger, caravan e.d.) is dan dus nog steeds onvoldoende veerkracht aanwezig. Daarnaast worden hulpveren niet door de autofabrikanten geleverd, maar originele veren in verzwaarde uitvoering wel. Een ander punt is, dat de hulpveren meestal geklemd worden tussen de achterwielophanging. Hierdoor beschadigen meestal de contactvlakken waardoor roest kan ontstaan.
Schroefset
een combinatie van veren en schokbrekers. Duits: Gewindefahrwerk (Bilstein, KW), Schraubfahrwerk (Koni); Engels: Coilovers. Wil je het beste van het beste koop dan een schroefset, daarbij zijn veren en schokbrekers geïntegreerd in één geheel en zo optimaal op elkaar afgestemd. Bovendien hebben sommige schroefsets de mogelijkheid de hoogte van de veren (hoe laag te auto ligt) en de hardheid van de schokbrekers ook na de montage relatief eenvoudig te veranderen. Let op: als je een schroefset koopt (dus geen aparte veren en schokbrekers) dan ben je wél merkgebonden: heb je merk A gekocht en je wilt andere dempers of veren dan ben je gebonden aan merk A, tenzij je de hele set gaat vervangen.
Advies
- als je besloten hebt een schroefset te kopen monteer dan een A-merk (Bilstein, Koni en KW; met Weitec op een goede tweede plaats wat betreft de prijs-kwaliteit verhouding, maar het prijsverschil met KW is de laatste tijd wel erg klein geworden); Bilstein wordt meestal als 'stug' ervaren;
- laat de schroefset monteren bij een bedrijf wat verstand heeft van uitlijnen;
- probeer iemand te vinden die de schroefset van jouw wens onder zijn auto heeft zitten en vraag om een proefrit.
Een recent onderzoek heeft aangetoond dat in Nederland 1 op de 4 auto's met meer dan 100.000 km op de teller met versleten schokdempers rondrijdt. De levensduur van de schokbrekers is afhankelijk van de belasting van de auto, en van de toestand van de wegen. Gemiddeld zullen de schokdempers eens per 75.000 tot 150.000 km vervangen dienen te worden.
Schokbrekers hebben vaak de naam dat zij voor het comfort zorgen, echter dat doen ze niet. De vering van de auto zorgt voor het comfort, de schokbreker zorgt voor de wegligging. Schokbrekers hebben een belangrijkere taak dan alleen de schok "breken". Een belangrijke taak van de schokbreker is ervoor te zorgen dat het wiel contact houdt met het wegdek. Als het wiel door een hobbel omhoog komt heeft deze de neiging te gaan vliegen. Een schokbreker drukt dan het wiel weer naar beneden tegen het wegdek aan. Als een band geen wegcontact heeft betekend dat er geen invloed op het wiel uitgeoefend kan worden door een bestuurder. Goede schokdempers vangen dus de klap op van een hobbel en drukken het wiel snel weer tegen de grond aan.
Een schokbreker werkt als een soort van fietspomp. Alleen zit er dan geen lucht maar olie in.
Door de stang te bewegen zorgt er inwendig een plunjer, die in de met olie gevulde buis zit, dat de bewegingen gedempt worden. Maar als de buis waarin de olie zit gaat lekken verandert de hoeveelheid olie en verliest de schokbreker zijn werking. Het wiel zal steeds sneller het contact met de weg kwijtraken en daardoor wordt de remweg langer maar ook de stuurinrichting wordt verslechterd. Door de ongelijke werking tussen de linker en de rechterschokbreker zal de auto bij remmen en in de bochten merkbaar afwijken. Schokbrekers moeten dan ook altijd gelijktijdig vervangen worden om dit onderlinge verschil op te heffen.
Als schokbrekers versleten zijn merkt u dit in het begin enkel in de uiterste gevallen. Bij normaal rijden merkt u dat dus bijna niet. De werking daarentegen is dus al wel duidelijk beïnvloed. De slijtage van de banden kunnen ook een goede indicatie zijn van de werking van de schokbreker. De band krijgt dan een soort van hoogte verschil op de rubber blokken van het loopvlak van de band (zaagtandvorm) ook wel "cupping" genaamd. Zodra dit merkbaar is, is het aan te raden de schokbreker te laten testen voordat de banden in zijn geheel scheef afslijten. Bij een garage kunnen ze de werking van de schokbreker op een speciale schokbrekertestbank controleren, en de conditie van de schokbreker vaststellen.
Om de schokbrekers te vervangen moeten diverse delen van de wielophanging worden losgehaald. Door dat dit onder de auto zit, zijn bouten en moeren vaak aangeslagen door het vocht. Bij de vervanging van de schokdemper wordt tevens gekeken naar de hoofdveer, veerpootlagers en de beschermhoezen. De laatste 2 worden bijna altijd vervangen want als de schokbrekers versleten is dan zijn deze delen er vaak net zo slecht aan toe. Als delen van de wielophanging zijn los geweest moet de wieluitlijning opnieuw afgesteld worden. Dit voorkomt het scheeftrekken van de auto tijdens het rijden en overmatige bandenslijtage.
- Bij een snelheid van 50 km/u verlengen versleten schokdempers de remafstand met 2,6m.
- Versleten schokdempers verminderen de stabiliteit in de bochten en veroorzaken zijwindgevoeligheid.
- Een versleten schokdemper verhoogt de bandenslijtage met meer dan 7% waardoor het wegcontact vermindert.
- Op een nat wegdek verhogen versleten schokdempers de kans op aquaplaning met 15% en verlengen de remafstand met 6 meter.
- Versleten schokdempers veroorzaken het deinen van de koplampen wat tegen- liggers kan verblinden.
- Versleten schokdempers verlengen de reactietijd van de auto met 25%.